ΚΟΖΑΝΗ

Με σεβασμό στα έθιμα και στο περιβάλλον

Μια περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας που προσφέρει εμπειρίες, ακόμη και στους πιο απαιτητικούς ταξιδιώτες.

Βρίσκεται 126 χιλιόμετρα δυτικά της Θεσσαλονίκης, με πληθυσμό περίπου 43.000  κατοίκους. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει το ιστορικό κέντρο της πόλης, όπου μπορεί να θαυμάσει κανείς τα αναστηλωμένα αρχοντικά του 18^ου αιώνα, όπως αυτό του Λασσάνη, αλλά και πολλά δημόσια κτήρια, νεοκλασικής αρχιτεκτονικής, να σεργιανίσει στους πεζόδρομους, να επισκεφθεί τα μουσεία και τις φημισμένες αγορές. Ο  διαχρονικός παραδοσιακός χαρακτήρας, που διατηρεί τα τοπικά έθιμα, αλλά υιοθετεί και τη σύγχρονη προσέγγιση, έχει καταστήσει την Κοζάνη δημοφιλή προορισμό. Αυτός ο συνδυασμός αποτελεί μια ιδιαιτερότητα, μια όψη της περιοχής, βαθιά ριζωμένη στις καρδιές των ντόπιων, και χαρακτηρίζεται ως «η κοζανίτικη προσέγγιση».

Αυτή η προσέγγιση γίνεται αμέσως αισθητή στον επισκέπτη, που εδώ απολαμβάνει ήθη και έθιμα της πατρίδας μας που χάνονται σιγά-σιγά. Για παράδειγμα, την περίοδο των Αποκριών, η κρεατοφαγία της Τσικνοπέμπτης, με ποικιλίες από τοπικές λιχουδιές, είναι χαρακτηριστικό του τόπου, με ρίζες στον Μεσαίωνα. Κατά το δωδεκαήμερο πριν τη Μεγάλη Αποκριά ανάβει κάθε βράδυ ένας φανός σε κάποια γειτονιά, και οι ντόπιοι, μιλώντας την τοπική λαλιά, προσφέρουν στους επισκέπτες κρασί και παραδοσιακά «κιχιά» και τους καλούν να χορέψουν όλοι μαζί γύρω από τη φωτιά. Τη μεγάλη Αποκριά γίνεται παρέλαση αρμάτων, που συνήθως σατιρίζουν θέματα που απασχολούν την τοπική κοινωνία, αλλά και εθνικά θέματα. Το Πάσχα η περιφορά του Επιταφίου γίνεται από τις μυροφόρες, δηλαδή νεαρές κοπέλες που φορούν παραδοσιακές στολές.

Τα κυριότερα αξιοθέατα  είναι ο  μητροπολιτικός ναός του Αγίου Νικολάου, κτισμένος το 1664, με το εντυπωσιακό καμπαναριό. Το Λαογραφικό Μουσείο της πόλης, που προσφέρει ένα ταξίδι στο χρόνο με εκθέματα ιστορικού και λαογραφικού χαρακτήρα. Το Δημαρχείο της πόλης, που κτίστηκε με νεοκλασικά πρότυπα στη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Πάνω απ’ όλα όμως, η Δημοτική Βιβλιοθήκη, η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ελλάδα μετά τη βιβλιοθήκη της Αθήνας, που φιλοξενεί 153.000 τόμους, χειρόγραφα,  χάρτες, κώδικες και πολλές σπάνιες εκδόσεις, ανάμεσα στις οποίες ένα από τα 17 σωζόμενα πρωτότυπα αντίτυπα της Χάρτας του Ρήγα Φεραίου (εκτύπωση 1796-1797), καθώς και την πρώτη ελληνική εφημερίδα (1790-1797). Χάρη σε αυτή τη βιβλιοθήκη η Κοζάνη έχει ενταχθεί στο Εθνικό Πολιτιστικό Δίκτυο Πόλεων με αντικείμενο προώθησης το βιβλίο και την ανάγνωση, καθιστώντας την ένα από τα βασικά ιστορικά κέντρα ανάπτυξης του ελληνικού Διαφωτισμού.

Στη γειτονική πόλη της Αιανής μπορείτε να θαυμάσετε τη μεγάλη συλλογή αρχαιολογικών ευρημάτων που χρονολογούνται από την Εποχή του Χαλκού.

Αλλά και μια βόλτα στην «ενεργειακή καρδιά» της Ελλάδος, στην Πτολεμαΐδα, ενδείκνυται για να δείτε την πόλη που παράγει το 70% της ηλεκτρική ισχύος της χώρας μας.

Την άνοιξη  τα βουνά της Κοζάνης είναι η απόλυτη πρόταση για ιδανικές αποδράσεις. Επισκεφθείτε τα περίφημα «Μπουχάρια», ένα μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο, στο κέντρο μιας δασώδους περιοχής, που ξεκίνησε 70.000 χρόνια πριν. Για αιώνες η συνεχής διάβρωση του εδάφους κατέτρωγε το υπέδαφος, οδηγώντας στον σχηματισμό τεράστιων χωμάτινων αποθέσεων, που μοιάζουν σαν θεόρατα πέτρινα μανιτάρια, τα οποία, παρά τις συνεχείς γεωλογικές μεταβολές, δεν κατέρρευσαν.  Εξ ίσου ενδιαφέροντα είναι και τα γειτονιά «Νοχτάρια»,  που ξεπροβάλλουν μέσα από μια κατάφυτη διαδρομή ενός περίπου χιλιομέτρου και θυμίζουν σε μεγάλο βαθμό τοπία της Καππαδοκίας. Αλλά και το ξακουστό Βελβεντό με τους καταρράκτες, καθώς και το φαράγγι του Σκεπασμένου, με τη Υψηλή Γέφυρα Σερβίων, που διασχίζει τη λίμνη Πολυφύτου, μια από τις μεγαλύτερες  τεχνητές λίμνες της Ελλάδος. Είναι μια όμορφη διαδρομή, δίπλα στο νερό που κυλάει. Δάσος, καταρράκτες, φύση σε απόλυτη αρμονία.

Και για να μην παραμελούμε τη διασκέδαση, σημείο αναφοράς αποτελεί το μεζεδοπωλείο «Κουρούμπελο» – το όνομά του σημαίνει ο εύθυμος που, υπό την επήρεια  του αλκοόλ, το γλεντάει με την ψυχή του- που θα απολαύσετε παραδοσιακές λιχουδιές, ποτό και ελληνική μουσική.

Αποφασίστε να επισκεφθείτε αυτή την σπάνιας ομορφιάς  περιοχή της χώρας μας, τη «γη του κόκκινου χρυσού», όπως αποκαλείται, λόγω του φημισμένου και πολύτιμου κρόκου Κοζάνης, που παράγει. Ενός μπαχαρικού που χρησιμοποιείται στη μαγειρική, στην ιατρική και στην κοσμετολογία,  γνωστού από την αρχαιότητα, που ταξιδεύει στα πέρατα της γης. Δεν θα το μετανιώσετε. Ζήστε την απόλυτη ησυχία, τόσο στην πόλη της Κοζάνης όσο και σε γειτονικά πανέμορφα χωριουδάκια. Ξεχάσετε το βουητό της μεγαλούπολης και το άγχος του κυκλοφοριακού, και απολαύστε το τετράπτυχο, ηρεμία, υπέροχο φυσικό περιβάλλον, καλό φαγητό και αξιοθέατα.

Καλή σας διασκέδαση!